Urlop macierzyński w Holandii – komu przysługuje prawo do zasiłku i jakich formalności należy dopełnić?
Każda kobieta legalnie przebywająca w Holandii ma prawo do urlopu oraz zasiłku macierzyńskiego, nie jest zatem wymagane ani obywatelstwo holenderskie, ani stały adres zameldowania, ani nawet jakiekolwiek zatrudnienie. W zależności od sytuacji osobistej kobiety ciężarnej, przede wszystkim warunków jej zatrudnienia, różni się jedynie to, czy zasiłek będzie wypłacać pracodawca, czy też holenderska Agencja Opieki Społecznej.
Ile trwa urlop macierzyński w Holandii i kiedy powiadomić pracodawcę?
Każdej ciężarnej kobiecie w Holandii przysługuje minimum 16 tygodni urlopu macierzyńskiego. Najwcześniej może on rozpocząć się na od 4 do 6 tygodni przed wyznaczoną datą porodu (w języku holenderskim zwangerschapsverklaring). Po porodzie urlop macierzyński w Holandii trwa do 10 lub maksymalnie 12 tygodni.
Kobieta w ciąży ma obowiązek zawiadomić swojego pracodawcę o planowanej dacie rozpoczęcia urlopu macierzyńskiego. Może zrobić to w czasie, który uzna za odpowiedni, jednak mieszczącym się między 6 a 4 tygodniem przed planowaną datą porodu. Należy pamiętać, że informacja o ciąży nie może być powodem do zwolnienia z pracy – takie praktyki są surowo karane przez prawo holenderskie.
Zasady zasiłku macierzyńskiego w Holandii
W Holandii zasiłek macierzyński stanowi równowartość miesięcznego wynagrodzenia otrzymywanego przez przyszłą matkę. Wypłaca go pracodawca, u którego kobieta jest zatrudniona. Jednak kobiety bezrobotne również mogą liczyć na zasiłek macierzyński. Wówczas świadczy go holenderska Agencja Opieki Społecznej (Uitvoeringinstiuut Werknemers Verzekeringen, w skrócie UWV). Długość zasiłku po porodzie nie może być krótsza niż 10 tygodni. Jeśli poród odbył się przed planowaną datą porodu, zasiłek rozpoczyna się od dnia porodu i trwa przez kolejne 16 tygodni.
Aby otrzymać zasiłek macierzyński, kobieta w ciąży musi dostarczyć swojemu pracodawcy zaświadczenie o ciąży sporządzone przez położną. To właśnie po stronie pracodawcy leży obowiązek powiadomienia UWV o preferowanej przez kobietę dacie rozpoczęcia zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca musi zrobić to najpóźniej 2 tygodnie przed planowaną datą porodu kobiety. Jeżeli przyszła matka jest bezrobotna, będzie musiała osobiście powiadomić o ciąży Agencję Opieki Społecznej.
Kobiety prowadzące w Holandii jednoosobową działalność gospodarczą (Zelfstindige Zonder Personeel) otrzymują zasiłek macierzyński na nieco innych zasadach, czyli dla tak zwanych „ciężarnych-niezależnych” (Zelfstandig en Zwangerregeling). Aby otrzymać zasiłek o średniej wysokości dochodów z własnej działalności gospodarczej, kobieta musi prowadzić działalność przez minimum rok przed porodem. Należy jednak wiedzieć, że miesięczna wysokość tego zasiłku nie będzie przekraczać obowiązującej stawki minimalnego wynagrodzenia w Holandii.
Urlop macierzyński w Holandii a zasiłek chorobowy
W przypadku choroby w trakcie ciąży kobieta ma prawo również do zasiłku chorobowego (Ziektewet-uitkering). Zasiłek jest wypłacany od pierwszego dnia choroby do momentu całkowitego wyleczenia. Obowiązują te same reguły zasiłku chorobowego, które dotyczą wszystkich osób otrzymujących taki zasiłek, chyba że choroba nastąpiła przed zajściem w ciążę – wówczas zasiłek podlega dodatkowym regulacjom prawnym.
Na czym polega zasiłek opiekuńczy dla ojca i zasiłek rodzinny?
Holendrzy przewidują także zasiłek opiekuńczy dla ojców, tzw. vadersverlof. Obowiązuje on jednak wyłącznie 2 dni po porodzie. Dobrowolnie można wykorzystać także dodatkowe 3 dni bezpłatne. Warto wiedzieć, że w Holandii istnieje również zasiłek rodziny – kinderbijslag, który otrzymują rodzice dzieci w wieku do 18 roku życia. Co ważne, zasiłek ten przysługuje rodzicom niezależnie od ich sytuacji zatrudnieniowej. Świadczenie jest wypłacane na koniec każdego kwartału, czyli na początku kwietnia, lipca, października oraz stycznia. Wysokość zasiłku się zmienia i wynika z wieku dziecka.
Narodziny dziecka w Holandii należy w ciągu 3 dni roboczych zgłosić w urzędzie miasta, w którym odbył się poród. Wówczas urząd powiadamia Socjalny Bank Ubezpieczeniowy – Sociale Verzekeringsbank. W ciągu 2-4 tygodni bank prześle na adres zamieszkania rodziców formularz o przyznanie zasiłku rodzinnego. Wniosek o przyznanie zasiłku rodzinnego można złożyć także internetowo na stronie Sociale Verzekeringsbank